Pędraki w trawniku i ogrodzie. Skuteczne metody zwalczania larw chrabąszcza majowego.

Pędraki to larwy chrabąszczy majowych. Te niewielkich rozmiarów szkodniki glebowe żerują w glebie, odżywiając się korzeniami roślin. Są niewidoczne dla oka ludzkiego, gdyż znajdziemy ja na głębokości około 30 cm pod ziemią. Najłatwiej zauważyć ich obecność, obserwując słabe wschody warzyw i roślin ozdobnych. Pędraki w ogrodzie to zmora dla ogrodników i posiadaczy pięknych trawników. Dorosłe chrabąszcze majowe spotkamy w koronach drzew oraz buczące w trawie i niestety to jest niepokojący objaw, który również może sygnalizować potencjalne szkody wyrządzane przez pędraki. Jakie uszkodzenia powodują, co jedzą oraz jak zwalczać pędraki w trawie i ogrodzie? Na to pytanie odpowiemy w poniższym artykule.

Skąd biorą się pędraki?

Pędraki to larwy chrząszczy z rodziny poświętnikowatych. Należą do tego gatunku, Chrabąszcze majowe, Guniak czerwczyk, Chrabąszcz kasztanowy, Ogrodnica niszczylistka oraz wiele innych szkodników z rodziny chrząszczy żukowatych i jeleniowatych. Szczególnie aktywne są w maju i czerwcu, gdyż wówczas są najbardziej żarłoczne, maja sporo pożywienia i mogą wyrządzić ogromne straty w ogrodnictwie. Nie są z reguły szkodliwe dla ludzi, ale spędzają sen z powiek niejednego ogrodnika, sadownika oraz miłośników pięknych i zadbanych trawników. Pędraki, to postać larwalna chrabąszczy, które składają swoje jaja w glebie. Duża ilość pożywienia, wilgotne podłoże oraz temperatura to idealne warunki do rozwoju larw. Najczęściej zauważamy je wiosną, gdy przystępujemy do prac ogrodowych. Warto już na tym etapie niszczyć larwy chrząszczy majowych, zanim się rozprzestrzenią i zniszczą nasze rabaty. Być może niektórzy bagatelizują problem pędraków, jednak zaniedbanie w tej kwestii może owocować stratami w uprawie warzyw, słabym wzrostem z racji podgryzania korzeni i kłączy, usychaniem i dziurami w bulwach np. buraków czy marchwi.

Pędraki w trawniku – objawy żerowania

Łatwo rozpoznać trawnik zaatakowany przez pędraki. Głodne larwy chrząszczy majowych sięgają po korzenie traw, które mają dość płytki, ale szeroki system korzeniowy. Trawa, która rośnie w ziemi zaatakowanej przez pędraki jest osłabiona, mało atrakcyjna, ewidentnie choruje. Jeżeli trawnik jest odpowiednio nawożony i podlewany, przeprowadzono stosowne zabiegi aeracji, z pewnością przyczyny tych zmian należy szukać pod ziemią. Pędraki w trawie sygnalizują żółte place usychającej trawy, czasem wręcz brązowe, której system korzeniowy został wyraźnie podgryziony przez żerujące pędraki. W takich miejscach z łatwością można wyrwać całe fragmenty darni. Warto wręcz podnieść kawałek trawy, aby zdiagnozować obecność szkodników glebowych odpowiedzialnych za takie zniszczenia w trawie i dorobek naszej ciężkiej pracy związanej z dbałością o piękny i zadbany trawnik. Bardzo ważna jest również szybka reakcja oraz zastosowanie odpowiednich skutecznych środków na pędraki. Dziury w trawniku mogą oznaczać pędraki w glebie. Podobne objawy mogą również powodować nicienie w trawie, dlatego gdy objawy są podobne, a nie obserwujemy pędraków pod darnią, za szkody mogą być odpowiedzialne właśnie niewidzialne dla oka ludzkiego nicienie.

Jak wyglądają pędraki?

Pędraki różnych gatunków chrząszczy mają zbliżona budowę. Białawy, lekko żółty lub różowy kolor tułowia z wyraźnie zaznaczoną głową. W zależności od gatunku dorastają do rozmiaru 5-6 cm, zanim przekształca się w postać dorosłego chrabąszcza. Posiadają gruby tułów, a po wyciągnięciu z ziemi charakterystycznie zwijają się w kształt litery C. Pędraki posiadają trzy pary odnóży na tułowiu a na głowie silne żuwaczki, które tworzą gryzący aparat gębowy.

Chrabąszcz majowy – charakterystyka oraz cykl rozrodczy

Chrabąszcze majowe do owady żerujące w koronach drzew. Maja owalny kształt oraz skrzydła, które wydają charakterystyczny dźwięk buczenia, słyszalnego dla ludzkiego ucha. Najbardziej są aktywne w ciepłe wieczory, stąd już od maja można obserwować ich największą aktywność. Ukrywają się w koronach drzew, gdzie żerują na liściach drzew liściastych (brzoza, topola, wierzba, grab, buk, klon) i owocowych (wiśnie, jabłonie, śliwy. Spotykane są również na drzewach modrzewiowych, świerkach i sosnach. Dorosły chrabąszcz majowy ma wydłużony owalny kształt i osiąga wielkość około 25-35 mm. Posiada tułów w kolorze brunatno-brązowym z odwłokiem pokrytym białymi i czarnymi elementami. Na tułowiu ma umiejscowione skrzydła pokryte meszkiem, które umożliwiają mu przemieszczanie. Na głowie znajdują się charakterystyczne czułki oraz aparat gębowy. Chrabąszcze majowe nie są groźne dla ludzi, jedynie wzbudzają strach, gdy przelecą nisko nad głowami głośno bucząc. Szkodzą za to roślinom i drzewom, ogołacając je z młodych liści i osłabiając wzrost i plonowanie.

Cykl rozwojowy chrabąszcza majowego

Cykl rozwojowy chrabąszczy majowych jest dość długi i może trwać nawet 4-5 lat. Dorosłe osobniki zimują w glebie na głębokości około 1 metra i wyfruwają ze swych kryjówek najczęściej w kwietniu i maju rozpoczynając żer w koronach drzew. W tym okresie dochodzi do zjawiska zwanego rójką, który trwa nawet 6 tygodni. Podczas rójki dochodzi do zapłodnienia samic, które ukrywają się w ziemi, aby znieść jaja. Często można usłyszeć, jak buczy coś w trawie. Najczęściej będzie to dorosła samica chrabąszcza majowego rozpoczynająca swój cykl rozrodczy, w efekcie którego pod darnią trawy znajdą się jaja, a następnie larwy, czyli pędraki. Cykl rozwojowy przebiega w sześciu etapach: jaja, trzy wylinki, poczwarka oraz imago, czyli dorosły chrabąszcz. Stadium larwalne, czyli pędraki są najbardziej szkodliwym stadium rozwoju chrabąszcza majowego. W pierwszym i drugim stadium linienia pędraki żywią się tylko butwiejącymi resztkami, jednak w trzecim stadium wylinki pędraki agresywnie podgryzają gorzenie sadzonek warzyw, roślin ozdobnych i traw, wyrządzając poważne straty w uprawach.

Zwalczanie pędraków, czyli jak skutecznie pozbyć się szkodników glebowych.

Zwalczanie pędraków jest bardzo istotne i zarazem trudne, gdyż są to szkodniki glebowe. Jaja mogą zostać złożone przez jakiegokolwiek chrabąszcza majowego czy Guniaka czerwczyka i nawet nie będziemy o tym wiedzieć. Efekty żerowania pędraków odkryjemy dopiero w momencie przekopania ziemi czy podniesienia darni z trawą, jeżeli zauważymy niepokojące nas objawy osłabienia roślin. Ważną rolę zatem odgrywa profilaktyka. Jakie sadzić rośliny, czego nie lubią pędraki oraz czy regularnie motykować ziemię rabatową lub stosować jakieś środki ochrony roślin. To pytania, które będą nurtowały każdego zaniepokojonego ogrodnika, który troszczy się o swój sad czy ogród.

Czego nie lubią pędraki?

Pędraki trudno wytępić z ogrodu zwłaszcza z trawy. W tym drugim przypadku pomocne będą odpowiednie środki na pędraki o czym wspomnimy dalej. Z naturalnych metod profilaktycznych warto stosować nawóz z pokrzyw, który oprócz właściwości odstraszających pędraki stanowi doskonałą odżywkę dla roślin, stanowiącą wspaniały regulator wzrostu. Aby sporządzić nawóz z pokrzyw wystarczy 1 kg pociętej pokrzywy zalać 10 litrami wody, pozostawiając do naciągnięcia przez 24 h. Kolejnym sposobem pomocnym w zwalczaniu pędraków będzie wywar z cebuli (75 g posiekanej cebuli zalać 10 l wody i gotować przez 30 minut). Oba te wyciągi nanosimy w formie oprysku na trawnik lub do podlewania roślin.

Gryka na pędraki

Gryka pospolita jest popularna rośliną stosowana do obsiewu pól, która poprawia żyzność gleb oraz jest powszechnie uważana jako roślina miododajna. Miód gryczany uchodzi za wyrazisty, wykwintny o cennych właściwościach zdrowotnych, które zawdzięcza właśnie gryce. Ponadto gryka jako roślina zawiera cenna substancję - taninę, która doskonale zwalcza pędraki. Pole porażone pędrakami i obsadzone gryką samoistnie zostanie zregenerowane, gdyż tanina ogranicza rozwój pędraków, prowadząc do ich zamierania. Zatem gryka na pędraki to doskonały sposób na poprawę jakości gleb, zwalczanie pędraków oraz najlepsza do zmianowania pól i rabat warzywnych. Podobne właściwości ma również popularna aksamitka, chętnie uprawiana na rabatach kwiatowych i balkonach. Dzięki swym właściwościom wydziela związki, które likwidują chorobotwórcze nicienie glebowe, zdecydowanie poprawiając jakość upraw. Może nie zwalcza typowo pędraków, ale ma właściwości odstraszające. Warto ją więc wprowadzić do cyklu zmianowania na warzywniaku i odpoczynku gleby.

Wrotycz i jego właściwości odstraszające szkodniki roślin

Do upraw w ogrodzie warto wprowadzić wrotycz, którego zapach skutecznie odstrasza komary i kleszcze. Wrotycz będący również rośliną ozdobną wykorzystuje się do sporządzenia gnojówki, którą podlewa się uprawy. Działa odstraszająco na wszelkie szkodniki glebowe w tym pędraki. Można oczywiście w tym celu wykorzystać gotowy ekstrakt z wrotyczu, który wykorzystamy do wykonywania oprysku na trawnik lub do podlewania uprawianych warzyw.

Pędraki - naturalni wrogowie

Niestety pędraki żyjące w glebie nie mają zbyt dużo naturalnych wrogów, którzy byliby pomocni w usuwaniu tych szkodników glebowych. Pomocne będą za to jeże, krety i ryjówki, które chętnie zjadają pędraki. Przypadkowo zabłąkany jeż na działce może się zatem okazać bardzo pomocny. Oprócz tych zwierząt pędraki są zjadane przez niektóre gatunki ptaków mięsożernych. Stanowią smaczną przekąskę dla sikorek, szpaków czy muchówek.

Rozkładanie czarnej folii na trawnik przeciw larwom

W miejscach, które podejrzewamy o obecność pędraków i ich szkodliwość dla upraw lub trawników, warto rozłożyć na noc czarną folię. Pędraki, które żerują w sezonie letnim płytko pod darniną traw zmyli brak dostępu do światła, dzięki czemu będą ciągle podążały ku górze. Dzięki takiemu zabiegowi, rankiem po zwinięciu foli może się okazać, że larwy pędraków i wyszły na powierzchnie ziemi i tym samy zostaną wystawione jako posiłek dla ptaków

Czy dbałość o trawnik wpłynie na ograniczenie pędraków?

Aby utrzymać piękny i zadbany trawnik bardzo istotna jest regularna pielęgnacja, odpowiednie nawożenie oraz podlewanie. Jednak, aby ziemia była dotleniona oraz bardzie przepuszczająca, co sprzyja dobremu rozkrzewianiu trawy ważne są zabiegi aeracji i wertykulacji, które dodatkowo przyczyniają się do ograniczenia ilości szkodników glebowych. Zabiegi te polegają na nakłuwaniu oraz nacinaniu darni z trawą. Dzięki temu pędraki i inne larwy zostaną wyciągnięte na powierzchnię ziemi, i staną się pożywieniem dla ptaków lub innych zwierząt. Możliwa jest również innowacyjna aeracja biologiczna bez nakłuwania gleby, którą zapewni nam Areator do trawników Target. Preparat do aeracji trawników to specjalna formułą pożytecznych mikroorganizmów, które wpierają procesy glebowe, rozluźniają ziemię oraz ograniczają grzyby i bakterie chorobotwórcze, które rozwijają się w trawie. W przypadku rabat warzywnych i kwiatowych ważna rolę odgrywa spulchnianie ziemi poprzez motykowanie lub przekopywanie grządek, zwłaszcza na wiosnę przed wysiewem i dokonywanie nasadzeń. Dokładne przeglądanie ziemi pozwoli wychwycić jaja i larwy pędraków, a ich zniszczenie zachowa dobrostan naszych upraw.

Chemiczne środki na pędraki

Jeżeli obserwujemy duże uszkodzenia trawników, wywołane poprze pędraki podgryzające system korzeniowy roślin będzie wskazane zastosowanie profesjonalnych środków ochrony roślin, które przyczynia się do zwalczania szkodników glebowych. Z reguły preparaty na pędraki nanoszone w formie oprysku dolistnego. P-DRAKOL to bezpieczny dla zwierząt i ludzi preparat mikrobiologiczny wykorzystywany do walki z pędrakami w ogrodzie. Nie zawiera substancji chemicznych, a jedynie pożyteczne bakterie, które przyczyniają się do zatrzymania zerowania pędraków i nicieni glebowych. SOLIGUARD 0,5 GR mający formę granulatu jest insektycydem wykorzystywanym do zwalczania pędraków, nicieni, opuchlaków i drutowców. Aplikując go bezpośrednio w bruzdę ziemi pozostawiasz środek owadobójczy który działa kontaktowo, żołądkowo oraz gazowo na szkodniki znajdujące się w glebie. Jeżeli nasilenie pędraków w trawniku jest dość duże sprawdzonym sposobem będzie również Mospilan 20SP. Jest to profesjonalny środek owadobójczy o szerokim spektrum zwalczania szkodników w tym na pędraki. Nanoszony w formie oprysku dolistnego, doprowadzi do ograniczenia rozwoju larw pędraków znajdujących się pod darniną trawy.

Reasumując pędraki to małe stworzenia żywiące się korzeniami roślin sadzonek warzyw i kwiatów. Odpowiadają za uszkodzone i mało atrakcyjne trawniki, które zostały ograbione z systemu korzeniowego pobierającego wodę i składniki odżywcze. Pędraków nie można zatem pozostawiać w glebie, tylko w przypadku rozpoznania pierwszych oznak ich żerowania, rozpocząć poszukiwanie przyczyny uszkodzeń oraz osłabionego wzrostu warzyw. Stosować profilaktykę a w razie dużej intensyfikacji larw chrabąszczy majowych zastosować rekomendowane środki owadobójcze, które przyczynią się do zaprzestania żerowania pędraków w naszym ogrodzie.