Ptaszyniec kurzy (Dermanyssus Gallinae) to czerwone roztocza drobiu z rodziny Dermanyssida. Jest to rodzaj pasożyta zewnętrznego, który atakuje drób. Ptaszyniec kurzy ukrywa się w zakamarkach kurnika, wszelkiego rodzaju pęknięciach, szczelinach, gdzie bardzo szybko się rozmnaża. Żywicielem ptaszyńca są kury i inne gatunki drobiu. Pasożyt ten uaktywnia się w nocy, atakując ptaki i wypijając z nich krew. W dzień z kolei chroni się w kurniku. Ptaszyniec, podobnie jak inne ektopasożyty jest bardzo wytrzymały na głód i potrafi przetrwać bez pokarmu nawet do 8 miesięcy. Problem z ptaszyńcem pojawia się zazwyczaj wczesną wiosną i trwa aż do jesieni, ale zdarza się również, że ptaszyniec atakuje przez cały rok. Brak oznak i ugryzień ptaszyńca nie oznacza, że ptaszyńca nie ma. Prawdopodobnie jest on uśpiony i czeka na kolejny atak. By zwalczanie ptaszyńca i pasożytów w kurniku było efektowne, należy zaopatrzyć się w skuteczny preparat do zwalczania ptaszyńca kurzego, a także oprysk odstraszający ptaszyńca.
Ptaszyniec kurzy objawy:
Ptaszyniec kurzy jest bardzo mały, dlatego ciężko dostrzec go gołym okiem. Jego największą aktywność i obecność zaobserwować można od 5-11 godzin po zmroku. Uaktywnia się on wtedy w poszukiwaniu żywiciela. Wszy kurze zazwyczaj przemieszczają się po grzędach, na których siedzą kury. Mają one wtedy łatwą drogę ataku, wspinają się po nogach, zaczynając kąsać tuż nad stawem skokowym kury. W tym miejscu można zaobserwować pierwsze objawy ptaszyńca kurzego, do których należą zaczerwienia po ugryzieniach. Ptaszyniec porusza się jednak po ciele ptaka znacznie dalej- głównie do piersi ptaka. Jego sztyletowate szczękoczułki nacinają skórę zwierzęcia i wprowadzają toksyczną substancję, która rozpuszcza okoliczne tkanki, umożliwiając ptaszyńcowi dostęp do naszych krwionośnych. Pchła kurza ssie pokarm ok. 2 godzin, powodując niepokój i dyskomfort ptaków. Kury po ataku ptaszyńca drapią się, co uszkadza ich naskórek, powoduje pojawienie się krwi, która wzmaga agresywne i kanibalistyczne zachowania.
Co może wskazywać na obecność ptaszyńca w kurniku?
- zakłócenie rytmu snu ptaków, co przekłada się na problemy z nieśnością,
- obecność robaczków na zniesionych jajach,
- pojawienie się śladów krwi na jajach, które są wynikiem obecności ptaszyńca w gniazdach lęgowych,
- składanie jaj poza gniazdem,
- spadek wagi ptaków,
- zwiększenie zużycia paszy obserwowane ze spadkiem nieśności,
- obserwowane zmęczenie ptaków,
- izolowanie się kur i przyjmowanie przez nie pozycji skulonych,
Jak sprawdzić, czy w kurniku jest ptaszyniec?
Ptaszyniec to bardzo mały robaczek, którego ciężko zauważyć. Wiele osób zastanawia się, jak sprawdzić, czy w kurniku jest ptaszyniec? Do kontroli jego obecności powstała specjalna pułapka monitorująca na ptaszyńca kurzego Fer-Mite Trop, która jest przydatnym narzędziem hodowców drobiu. Łapka na pchły kurze nie tylko sprawdza obecność pasożytów i roztoczy, ale również zmniejsza ich populację, a także pozwala ocenić skuteczność przeprowadzonych działań zwalczających ptaszyńca.
Skutki ptaszyńca kurzego u kur:
Hodowcy drobiu zaobserwować mogą negatywne skutki ptaszyńca kurzego u kur, zarówno w wyglądzie, jak i w zachowaniu ptaków. Po ataku wszy kurzej ptaki są zestresowane, częściej się drapią i dziobią pióra. Symptomem, który może wskazywać na problem ptaszyńca jest uszkodzenie upierzenia i pogorszenie jakości piór, które tracą połysk. Kury zaatakowane ptaszyńcem mają anemię, którą można poznać po bladych dziobach, grzebieniach i błonach śluzowych. Niepokój hodowcy powinno wzbudzać nadmierna samopielęgnacja ptaków. Atak ptaszyńca prowadzi również do agresywnych zachowań w stadzie, które mogą przerodzić się w kanibalizm. Najnowsze badania wskazują, że ptaszyniec może przenosić salomenellę.
Czy ptaszyniec działa na ludzi?
Ptaszyniec działa na ludzi przebywających w kurniku zainfekowanym przez pchły kurze. Małe czerwone robaczki są bardzo często uciążliwe dla hodowców. Wskakują one na człowieka, zaraz po wejściu do kurnika. Kąsają, a ich ugryzienia się swędzące i powodują obrzęk. Człowiek może roznosić ptaszyńca, dlatego często można go spotkać również w mieszkaniach. Ptaszyniec jest nie tylko groźny dla ptaków, ale również dla ludzi. Może on przenosić różnego rodzaju wirusy, choroby, a także powodować astmę oskrzelową. Do najgroźniejszych chorób roznoszonych przez ptaszyńca należy borelioza i toksoplazmoza.
Czego nie lubi ptaszyniec kurzy?
Ptaszyniec kurzy nie lubi porządku i higieny, dlatego niezwykle istotne jest regularne sprzątanie i dbanie o ład w kurniku. Do tego celu bardzo dobrze sprawdza się sucha dezynfekcja na ptaszyńca, która dodatkowo wykazuje działanie osuszające, zwalczające larwy insektów. Regularne sprzątanie i czyszczenie kurnika odgrywa ogromną rolę w pozbyciu się ptaszyńca. Należy również pamiętać o uszczelnienia i zabezpieczaniu szczelin, w których pchły kurze lubią bytować.
Jak pozbyć się ptaszyńca?
Zwalczenie ptaszyńca i pasożytów w kurniku jest procesem długotrwałym, który wymaga użycia odpowiednich preparatów. Ważne jest by działać na wielu płaszczyznach i stosować różnego rodzaju środki na ptaszyńca, które przeznaczone są zarówno do oprysku powierzchni, ptaków, a także picia. By pozbyć się ptaszyńca kurzego warto również wykorzystać naturalne metody na ptaszyńca, takie jak ziemia okrzemkowa dla kur. Do nowoczesnych metod zwalczania ptaszyńca zalicza się seria produktów Ex-Mite, czyli Aqua-Ex Mite dodatek do wody odstraszający ptaszyńca oraz Spray Ex-Mite, czyli oprysk odstraszający ptaszyńca na ptaki oraz powierzchnię.
Szybkie zawalczenie ptaszyńca jest bardzo ważne dla zwierząt, ale również dla nas, ponieważ pasożyt może oddziaływać na człowieka.
