Kury Nioski - Hodujesz kury? Musisz to wiedzieć!

Hodowla kur w Polsce ma bogatą historię i stanowi istotny element życia wiejskiego oraz gospodarki rolnej. Coraz więcej mieszkańców miast również zaczyna interesować się hodowlą kur, tworząc swoje własne mini-gospodarstwa nawet w miejskich warunkach np. w przydomowych ogrodach lub ogródkach działkowych. Istnieje wiele powodów, dla których ludzie decydują się na hodowlę kur. Jaja i mięso to z pewnością nie jedyny powód, dla których ludzie hodują kury. Niewątpliwie hodowla ptaków to także pasja i sposób na kontakt z naturą, z której czerpie się przyjemność i satysfakcję. Hodowla przydomowa kur i innych ptaków może odbywać się na dwa główne sposoby: własna hodowla od jajka do dorosłego ptaka, poprzez utworzenie własnego mini gospodarstwa, którego prowadzenie przynosi wiele radości, ale też wymaga olbrzymiej wiedzy, czasu, pasji i niestety obarczone jest możliwością niepowodzenia. Drugą - najprostszą formą, jest zakup odchowanych ptaków, którym stworzymy odpowiednie warunki i będziemy korzystać z dobrodziejstwa hodowli z własnego ekologicznego wybiegu. Tworzeniem własnego mini gospodarstwa od jaja zajmiemy się w innym artykule, dziś skupimy się na łatwiejszej formie rozpoczęcia własnej hodowli, czyli kupujemy odchowany inwentarz. Istnieje wiele sposobów na zakup kur: można je nabyć na lokalnych targowiskach i jarmarkach, profesjonalnych fermach drobiu, a także poprzez internetowe platformy ogłoszeniowe. Kupno kur niosek obarczone jest jednak pewnym ryzykiem, gdyż ptaki mogą być chore, mieć pasożyty, lub w skrajnych przypadkach nieuczciwy sprzedawca może nam sprzedać stare kury. Na co warto zwrócić zatem uwagę kupując ptaki, jakie rasy wybrać? Na to i wiele innych pytań odpowiemy w artykule.

Typy użytkowe i rasy kur w Polsce

Wyróżniamy trzy typy kur – nieśne, ogólnoużytkowe i mięsne, które reprezentowane są przez kilka ras, uznawanych za najlepsze do hodowli w naszych warunkach. Rasy kur różnią się pomiędzy sobą wielkością, budową, ale przede wszystkim użytkownością. Istnieją dwa główne kierunki użytkowania kur do których zalicza się chów nieśny, nastawiony na produkcję jaj oraz chów mięsny, który polega na produkcji kurcząt typu brojler. Każdy kto zamierza zająć się hodowlą kur, powinien odpowiedzieć sobie na pytanie: co chcę mieć jaja, mięso, a może jedno i drugie i jeszcze cieszyć oko bogactwem upierzenia kurzego świata? Każdy z typów kur będzie potrzebował trochę innego zaplecza i zaangażowania gospodarza.

Typy kur – podział:

a -kury nieśne,

b- kury ogólnoużytkowe,

c- kury mięsne.

Kury nioski – czyli jakie kury najlepiej niosą

Kury nieśne to niewielkie i lekkie ptaki, które wyróżniają się grzbietem nachylonym ku tyłowi i rozbudowaną tylną częścią tułowia. Kury nioski szybko rosną i pierzą się, a dojrzałość osiągają już w 5-6 miesiącu. Często pada pytanie, ile jajek znosi kura nioska? A mianowicie od 1 nioski można uzyskać od 200-300 jaj rocznie. Koszt wyprodukowania 1 jajka przez kurę nioskę jest znacznie mniejszy, niż u kur cięższych typów, ponieważ w hodowli nioski nie potrzebują tyle paszy, co inne typy kur. Hodowla kur niosek cechuje się również wyższym % zapłodnienia jaj.

Kura rasa leghorn

Jest to rasa kur, która cechuje się pojemną jamą brzuszną i dobrze rozwiniętymi narządami rozrodczymi. Są to kury białego koloru, z dużym czerwonym grzebieniem. Kury leghorn w wieku 5 miesięcy osiągają wagę ok. 1,5 kg, a w wieku 1 roku ok. 1,8 kg. Rasa leghorn wyróżnia się bardzo dobrą nieśnością, gdzie kury zaczynają nieść już w 5 miesiącu życia znoszą białe jaja, do 300 szt. rocznie. Są to ptaki dość płochliwe, które często fruwają przez ogrodzenia. Wymagają też stabilnych warunków hodowlanych, ale odwdzięczają się dużą nieśnością.

Kury ogólnoużytkowe– czyli kura idealna na jaja i mięso

Typ ogólnoużytkowy kury cechuje się wysoką nieśnością oraz dobrą wydajnością rzeźną. W odróżnieniu od rasy leghorn kury te wolniej się opierzają i później osiągają dojrzałość. Jest to rasa znacznie bardziej spokojniejsza, ale kwocząca. Ten typ kury ma kształt ciała zbliżony do równoległoboku, lekką głowę, długą szyję i wypukłą pierś. Ptaki w typie ogólnoużytkowym są znacznie bardziej umięśnione, ich ciężar ciała jest większy, mięso smaczniejsze. Osiągają nieśność 260-280 jaj rocznie. Znoszą jaja o kremowo-brązowym zabarwieniu, jednocześnie dorosłe kura osiąga ok 2-2,5kg masy, a koguty nawet 4kg. Najczęściej są mieszańcami różnych odmian, dzięki czemu posiadają cechy obojga odmian i świetnie sprawdzają się jako kury mięsne i jednoczesne nieśne. Dodatkowo świetnie aklimatyzują się w przydomowych/ogrodowych hodowlach. Są odporne na choroby i doskonale znoszą zmienne warunki hodowli.

Kura Rosa i jej podtypy

Cała rasa Rosa charakteryzuje się dużą „uniwersalnością”, czyli świetne duże jaja, oraz bardzo smaczne, wartościowe mięso- tym lepsze im bardziej różnorodny pokarm przyjmowany na wolnym wybiegu. Dodatkowo pisklęta Rosy 1 i Rosy 5 są „autoseksingowe” czyli pisklęta kurki i kogucika różnią się barwą puchu, co daje możliwość już po wykluciu na oddzielenie kur i kogutów. Wszystkie wyżej wymienione walory sprawiają, że kury ogólnoużytkowe Rosa, najczęściej spotykamy w przydomowych hodowlach, gdzie nie tylko cieszą oko różnorodnością upierzenia, ale i dostarczają pysznych specjałów na nasze stoły.

• Rosa 1– mieszaniec dwóch rodów Sussexa i Rhode Island Red czyli popularna „czerwona z czarnym ogonkiem” znosi 260-280 jaj rocznie, jednocześnie jest dobrze umięśniona i jest bardzo odporna na choroby drobiu. Kura osiąga do 2,5kg, kogut ok 3kg a nawet i 3,5kg,
• Rosa 2, Rosa 3 i Rosa 4 -są krzyżówkami ras, takich jak Rhode Island Red, Sussex, New Hampshire i Barred Rock. I różnią się upierzeniem i są to popularne „czarne z ze złotą szyjką”, czy „jarzębiata”. Jak wiedzą hodowcy każda z nich świetnie sprawdza się w przydomowym chowie,
• Rosa 5- powstaje z połączenia kury Barred Rock z kogutem New Hampshire i jest czarna.

Kura zielononóżka kuropatwiana

Rasa ta upierzeniem przypomina dzikie ptaki, stąd nosi miano zielononóżki kuropatwianej. Kogut ma pomarańczowo-czerwone pióra na szyi, na grzywie i siodle. W jago upierzeniu można dostrzec czarne pióra, które są charakterystyczne dla tej rasy. Z kolei upierzenie kury jest brunatnoszare, a pióra na szyi złociste. Waga rocznej kury zielononóżki waha się od 1,7 do 2 kg, z kolei koguta od 2,1 do 2,6 kg. Rasa ta jest bardzo odporna na choroby i potrafi dostosować się do trudnych warunków bytowania oraz naturalnych wybiegów, gdzie sama wyszukuje pożywienie. Zielononóżki kuropatwiane zaczynają nieść jaja już w 5-6 miesiącu. Zielononóżki znoszą rocznie ok. 160-180 jaj, które są jednak mniejsze niż jaja kur znoszonych przez inne rasy. Mięsko od kur zielononóżek jest smaczne, co zawdzięczają różnorodności spożywanego pokarmu na wolnym wybiegu.

Kura rasa Rhode Island Red

Są to duże kury o upierzeniu barwy kasztanowej. Waga nioski waha się od 2,2-2,8 kg, z kolei koguta od 3-3,5 kg. Rhode Island Red znosi rocznie ok. 160-180 jaj, których skorupa jest mocna i ciemnozabarwiona. Kury te kształtem przypominają prostokąt, gdyż linia grzbietu i podbrzusza przebiega niemalże równolegle. Mięso rodajlendów doskonale nadaje się na rosół, który jest bardzo aromatyczny i ma ładny, żółty kolor. Rasa to wolniej się pierzy i później osiąga dojrzałość aniżeli leghorny czy zielononóżki.

Kura rasa New Hampshire

Rasa ta powstała w wyniku długoletniej selekcji kur Rhode Island Red, w celu zwiększenia ich żywotności, szybkości wzrostu i pierzenia się. Kury rasy New Hampshire cechują się czerwnopłowym upierzeniem z ciemniejszym kołnierzem. Średnia nieśność kur wynosi ok. 160-200 jaj rocznie. Są to kury o przyjaznym usposobieniu, które doskonale czują się zarówno w kurniku, jak i na wybiegu.

Kura rasa Sussex

Kury Sussex są dużymi kurami o białym upierzeniu z czarnymi piórami na grzebienie i ogonie. Jest to rasa kur, która wyróżnia się smacznym, białym i kruchym mięsem. Wydajność nieśna jest trochę niższa, aniżeli w przypadku pozostałych ras i wynosi ok. 160 jaj. Kury te są dość duże, gdzie waga rocznej kury wynosi 2,2 do 2,6 kg, z kolei koguta 3,3-3,8 kg. Wadą tej rasy jest często kwoczenie i robienie przerw w nieśności.

Cechy dobrej nioski

1. Głowa - mała, zgrabna, o dobrze wykształconych przydatkach, z wypełnionymi policzkami,

2. Grzebień - czerwony, szeroki, równy, stosunkowo długi,

3. Oczy - duże, ruchliwe, wypukłe, bez zmian chorobowych,

4. Dziób - krótki i wygięty,

5. Szyja - proporcjonalna i równomiernie umięśniona, dobrze opierzona,

6. Grzbiet - długi i szeroki,

7. Pierś - szeroka i okrągła,

8. Mostek - prosty i długi,

9. Odległość między mostkiem a wyrostkami miednicy na 4-5 palców,

10. Wyrostki łonowe - cienkie, giętkie, rozstawione na 3 palce,

11. Brzuch - pełny i miękki,

12. Odbyt - niepofałdowany,

13. Nogi - proste, szeroko rozstawione,

14. Palce - szeroka rozstawione, a pazury zadarte i krótkie.

Rasy kury mięsnych–kura idealna na mięso

Kury ras mięsnych przeważnie hodowane są na profesjonalnych fermach drobiu. Są to ptaki okazałe, dobrze umięśnione, które potrzebują odpowiednio zbilansowanej paszy oraz warunków hodowlanych. Do najpopularniejszych ras mięsnych kur zalicza się brojlery, głównie rasę Ross i Cobb. W hodowli przydomowej wymagają stworzenia odpowiednich stabilnych warunków. Ich okres hodowli jest krótki, ok 7-8 tygodni, w tym okresie dorastają do ok. 3 kg, a głównym walorem jest smaczne mięso. Do hodowli trzeba przygotować odpowiednie pomieszczenie, gdzie początkowo pisklęta będą miały odpowiednią wysoką temperaturę i bogatą w substancje odżywcze paszę. Stopniowo wraz ze przyrostem kury będą mogły korzystać z wybiegu, doświadczeni hodowcy twierdzą, że nie ma nic lepszego niż brojler z własnej ekologicznej hodowli.

Sprzedaż kur, czyli gdzie kupić kury?

W obecnych czasach handel kurami jest niezwykle popularny. Hodowcy kupują ptaki w celu rozbudowy hodowli, wymiany starego stada na nowe, czy też wprowadzenia nowej krwi do stada. Sprzedaż kur odbywa się poprzez kilka kanałów. Najpopularniejszą formą są lokalne targi, jarmarki oraz wystawy, gdzie można zakupić ptaki od lokalnych hodowców. Istnieją również gospodarstwa hodowlane, które specjalizują się w hodowli i sprzedaży kur różnych ras i wieków. Zazwyczaj oferują one zarówno młode ptaki, jak i już dojrzałe osobniki przeznaczone do jaj lub mięsa. Profesjonalne fermy drobiu również często prowadzą sprzedaż kur, dostarczając klientom możliwość zakupu ptaków bezpośrednio z gotowego zaplecza hodowlanego. Ponadto, w dobie internetu, bardzo popularna stała się sprzedaż kur przez olx, grupy na facebook, czy też inne platformy sprzedażowe oraz fora rolnicze. Cały czas popularny jest również handel obwoźny kur, gdzie w konkretnym dniu w danej miejscowości sprzedawane są kury z auta. Niestety ta forma sprzedaży daje najmniejszą możliwość sprawdzenia pochodzenia kur i jakości odchowu. Ponieważ nie wiemy w jakich warunkach i gdzie kury były odchowywane i czy były odpowiednio szczepione. Często są to sprzedawcy, którzy w pojawiają się tylko raz. Bardzo ważne jest, aby kupować u sprawdzonych hodowców, którzy prowadza odchów pod opieką lekarza weterynarii i stosują profilaktykę w postaci szczepień, zapewniając kurą odpowiednie warunki hodowli. Tutaj warto wspomnieć przysłowie: „czym skorupka za młodu nasiąknie tym na ….”

Kiedy najlepiej kupić kury?

Najlepszy czas na zakup kur zależy od wielu czynników, w tym od celu hodowli oraz preferencji osobistych. Kury można zakupić w każdym momencie, jednakże trzeba być odpowiednio przygotowanym dla nowej obsady ptaków, tak by zapewnić im jak najlepsze warunki, do których należą m.in. kurnik, wyposażenie kurnika, pasza oraz wiedza na temat hodowli. Kury nioski najlepiej kupować na wiosnę ok. 16 tygodnia. Jest to kura już kura odchowana, w pełni upierzona, którą można wypuścić na wybieg, gdzie już za chwilę będzie znosiła pierwsze jaja. Okres wiosenno- letni jest dobrym czasem dla przystosowania się kur do nowych warunków. Czynnikiem, który przemawia za zakupem kur wiosną jest cena, która w okresie wiosennym jest znacznie niższa, aniżeli latem czy jesienią.

Ile kosztuje kura nioska?

Cena kur niosek zależy od wielu czynników tj. wiek ptaka, jego rasy, jakość oraz lokalne warunki rynkowe. Cena niosek waha się w granicy 28-40 zł, gdzie są to ceny za kury nioski w wieku 16 tygodni na polskim rynku. Kury nioski są najtańsze wiosną, latem za ptaki trzeba zapłacić więcej. Za kury z jakiem, czy kury które niosą już jajka trzeba zapłacić ok. 30-45 zł. Główny czynnik decydujący o cenie, to wiek kury, im kurka starsza tym więcej hodowca musiał w nią zainwestować: czasu, pracy, wiedzy, pasji i wszystkiego co dają radość z podglądania jak kurki z piskląt stają się dostawcami specjałów na nasze stoły

Na co zwracać uwagę przy kupnie kur?

Warto zdawać sobie sprawę, że zakup kur wiąże się z pewnym ryzykiem. Pomimo staranności w wyborze ptaków, istnieje ryzyko, że mogą być one chore, podatne na choroby lub problemy zdrowotne, które mogą pojawić się w przyszłości. Dodatkowo, jeśli kura została hodowana w złych warunkach lub miała niewłaściwą opiekę, może to wpłynąć na jej zdrowie i zachowanie w nowym środowisku. Dlatego ważne jest, aby przed zakupem dokładnie zbadać ptaki oraz upewnić się, że są one zdrowe i odpowiednio utrzymane. Na co zatem zwrócić uwagę przy zakupie kur niosek?

kondycję kury – sprawdzamy czy kura nie jest ospała, osowiała,

grzebień – sprawdzamy, czy grzebień jest naturalnie wybarwiony i nie ma zrogowaceń, im grzebień jest bardziej czerwony, tym kura jest zdrowsza,

dziób – czy jest odpowiedniej długości i nie wydobywa się z niego żaden płyn,

wydzielina i kichanie- sprawdzamy, czy z oczu i nozdrzy nie wydostaje się wydzielina oraz czy kura nie kicha,

obecność pasożytów –sprawdzamy, czy kura nie ma pasożytów, najlepiej podnieść skrzydło i podmuchać, czy pod piórami nie ma ptaszyńca, pcheł, piórojadów lub innych pasożytów.

kondycja piór – sprawdzamy, czy kura nie ma braków w upierzeniu.

program szczepień profilaktycznych - sprawdzamy szczepienia, którymi hodowca zabezpieczył kury przed najczęstszymi chorobami, dobrze żeby były zaszczepione przeciwko chorobie Newcastle (rzekomy pomór drobiu), zakaźnemu zapaleniu torby Fabrycjusza, chorobie Mareka, salmonelli, zakaźnemu zapalenie krtani i tchawicy.

Zakup kur na rynku - jakie ryzyko niesie dla obecnego stada?

Zakup kur niesie ryzyko wystąpienia różnych zagrożeń zdrowotnych w stadzie, takich jak zakażenie mykoplazmą, pasożytami, czy też infekcjami dróg oddechowych, objawiające się m.in. kaszlem i katarem. Większość z zakaźnych chorób drobiu można wyeliminować stosując odpowiedni program szczepień, stąd tak ważny jest zakup kurek ze sprawdzonego źródła, o czym był mowa wcześniej. Istnieje również ryzyko, że nowo nabyte ptaki mogą atakować się nawzajem, bądź mogą być atakowane, szczególnie gdy są wprowadzane do nowego środowiska. Dlatego ważne jest, aby nowe kury były izolowane na początku, aby zapobiec ewentualnym zakażeniom i starciom, tak by uniknąć ryzyka przeniesienia chorób na inne ptaki w stadzie. Regularne monitorowanie zdrowia ptaków jest niezbędne dla zapewnienia dobrostanu całemu stadowi.

Podstawowe warunki jakie powinna spełniać przydomowa hodowla

• pomieszczenie gdzie ptaki będą mogły bezpiecznie schować się na noc i przed złymi warunkami pogodowymi, miejsce do znoszenia jaj.
• ogrodzony wybieg - który zabezpieczy kury przed potencjalnymi drapieżnikami, ale i pozostałą część ogrodu przed kurami.
• stały dostęp do świeżej wody- poprzez odpowiednie poidła .
• dostęp do paszy – odpowiednie karmidła .