Mykoplazmoza, jak zwalczyć groźne bakterie?

Mykoplazmy to mikroskopijne bakterie pozbawione ścian komórkowych, które stanowią istotne wyzwanie dla hodowców drobiu. Jedną z najbardziej dotkliwych chorób wywoływanych przez te patogeny jest mykoplazmoza, związana głównie z konsekwencjami dla produkcji drobiarskiej. W niniejszym artykule dokładniej przyjrzymy się mykoplazmozie, omawiając szczegóły dotyczące rozwoju choroby, jej objawów, metod leczenia i kompleksowych strategii zapobiegawczych.

Skąd się bierze Mykoplazmoza u kur?

Mykoplazmoza, spowodowana przez bakterie Mycoplasma gallisepticum i Mycoplasma synoviae, manifestuje się głównie w postaci chronicznego nieżytu dróg oddechowych u kur wywołując charczenie. Mikroorganizmy te są wyjątkowo przystosowane do zakażania różnych gatunków drobiu, co sprawia, że mykoplazmy stanowią istotne zagrożenie dla stad. Warto zwrócić uwagę na specyficzne cechy tych bakterii, takie jak brak ściany komórkowej, co sprawia, że są odporne na wiele antybiotyków.

Mykoplazmoza to wysoce zakaźna choroba, która jest wyjątkowa trudna do wyleczenia. Ze względu na powagę choroby hodowle w których zdiagnozowano Mykoplazmozę obejmowane są ścisłą izolacją, którą znosi się dopiero za pośrednictwem badań mikrobiologicznych potwierdzających likwidację patogenów choroby.

Mykoplazmoza ma charakter przewlekły, rzadko prowadzi do śmierci, ale w znacznym stopniu osłabia odporność ptaków. Ponadto choroba ta prowadzi do obniżenia nieśności, co w połączeniu z podatnością kur na choroby świadczy o poważnych problemach ekonomicznych hodowcy. Najważniejszym aspektem, który wspomoże uchronić naszą hodowlę przed mykoplazmozą jest zachowanie higienicznych warunków hodowli i profilaktyczne szczepienia.

Jakie są objawy mykoplazmozy u kur?

Mykoplazmoza ze względu na swoją specyficzną budowę pozbawioną ściany komórkowej doskonale przytwierdza się do komórek nabłonka niszcząc go i wydzielając toksyny. Szkody, które bakterie wyrządzają dla organizmu kur są poważne i bardzo trudno je wyleczyć. Rozpoznanie mykoplazmozy też jest dość trudne, ponieważ objawia się ona na wiele sposobów:

Do głównych objawów należą:

• Kaszel,
• Wysięg z nosa,
• Potrząsanie głową,
• Zapalenie spojówek, zatok, worków powietrznych,
• Postępujące wychudzenie,
• Kulawizny z widocznym obrzękiem stawów,
• Zahamowanie wzrostu,
• Zielonkawy kał z dużą zawartością moczanów,
• Okresowy spadek nieśności o około 18%,
• Wzrost niezapłodnionych jaj do 30 % oraz zwiększona śmiertelność zarodków.

U padniętych ptaków zaobserwowano również zmiany sekcyjne postaci stawowej:

• Szary/kremowy wysięg wydobywający się z przestrzeni stawowych i pochewek ścięgnowych,
• Zniszczenie chrząstki stawowej,
• Zapalenie pęcherza mostkowego,
• Powiększone nerki pokryte moczanami,
• Sporadyczne zmiany zapalne w workach stawowych.

Jak długo rozwija się Mykoplazmoza?

Mykoplazmy przenoszą się drogą pionową, poprzez zarażone jaja i kontakt z zainfekowanymi ptakami, ściółką, piórami oraz sprzętem. Dodatkowo, bakterie te mogą przenosić się drogą poziomą, co oznacza, że człowiek również może pełnić rolę wektora zakażenia. Mykoplazmy przeżywają w kurzym kale 1-2 dni w temperaturze 20⁰C , na ubraniach około 4 dni, a na ściółce około 2-3 dni. Najdłużej bakterie utrzymują się natomiast w żółtku jaja, bo aż 18 tygodni w temperaturze 37⁰C i 6 tygodni w temperaturze 20⁰C .

Warunki sprzyjające rozwojowi mykoplazmozy to między innymi:

• Duże zagęszczenie w kurniku sprzyja rozwojowi mykoplazmozy, ponieważ warunki panujące w takich środowiskach sprzyjają szybkiemu rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów. W gęsto zaludnionych kurnikach istnieje większe ryzyko zakażeń, ponieważ ptaki są w bliskim kontakcie, co ułatwia przenoszenie się chorób. Ponadto, wysokie zagęszczenie zwiększa stres u ptaków, osłabiając ich układ odpornościowy i czyniąc je bardziej podatnymi na infekcje. Ograniczone przestrzenie sprzyjają również zbieraniu się wilgoci, co stwarza sprzyjające warunki dla rozwoju patogenów. W rezultacie duże zagęszczenie kurnika stwarza korzystne środowisko dla rozprzestrzeniania się bakterii, co może prowadzić do epidemii w stadzie ptaków.
• Brak profilaktycznych działań higienicznych sprzyja rozwojowi mykoplazmozy, gdyż utrzymanie niskiego poziomu higieny sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się drobnoustrojów. W warunkach braku odpowiednich działań higienicznych, środowisko staje się bardziej sprzyjające dla przenoszenia i rozwoju mykoplazmozy. Zaniedbanie czynności zwiększa ryzyko zakażeń, ponieważ patogeny mają większe szanse na przeżycie w zanieczyszczonym środowisku. Dodatkowo, brak profilaktycznych działań sprzyja gromadzeniu się substancji organicznych, które mogą stanowić źródło pokarmu dla bakterii, sprzyjając ich namnażaniu się. W rezultacie, nieprzestrzeganie działań higienicznych stwarza korzystne warunki do rozwoju mykoplazmozy.
• Niewłaściwe warunki środowiskowe sprzyjają rozwojowi mykoplazmozy, ponieważ niezapewnienie optymalnych warunków sprzyja szybkiemu namnażaniu się i przenoszeniu drobnoustrojów. Gdy środowisko nie jest odpowiednio kontrolowane, bakterie mają większe szanse na przetrwanie i rozwój. Nieodpowiednia temperatura, wilgotność i wentylacja tworzą korzystne warunki do rozprzestrzeniania się chorób, a także osłabiają zdolność organizmu do zwalczania infekcji. Dodatkowo, brak właściwej kontroli nad czynnikami środowiskowymi może sprzyjać gromadzeniu się zanieczyszczeń, które stanowią potencjalne źródło pożywienia dla bakterii, co z kolei wspiera ich rozwój. W rezultacie, niewłaściwe warunki środowiskowe stwarzają sprzyjające środowisko dla rozwoju mykoplazmozy.
• Prowadzenie farm wielowiekowych sprzyja rozwojowi mykoplazmozy, ponieważ w takich miejscach istnieje większe ryzyko utrzymania niekorzystnych warunków środowiskowych. Stare farmy często charakteryzują się zaniedbaną infrastrukturą, co utrudnia utrzymanie odpowiedniej higieny i kontroli nad środowiskiem. Z wiekiem budynki i infrastruktura mogą ulegać degradacji, co tworzy dogodne miejsce dla gromadzenia się zanieczyszczeń i sprzyja przenoszeniu się drobnoustrojów. Ponadto, na farmach wielowiekowych może brakować nowoczesnych systemów kontroli klimatu, co wpływa na niestabilne warunki środowiskowe, zwiększając ryzyko rozwoju bakterii. W rezultacie, prowadzenie farm wielowiekowych sprzyja rozwojowi mykoplazmozy ze względu na trudności w utrzymaniu odpowiednich warunków środowiskowych i higieny.

Jak wyleczyć Mykoplazmozę u kur?

Leczenie mykoplazmozy u kur zazwyczaj wiąże się ze stosowaniem antybiotyków, takich jak tylozyna, tylwalozyna, tylmikozyna. Choroba ta to bardzo trudna do wyleczenia infekcja, które powinna być zdiagnozowana i prowadzona przez weterynarza, który dobierze odpowiedni do objawów lek. Niektóre szczepy Mykoplazmy są odporne na działanie antybiotyków, dlatego szczególnie ważne jest, aby stosowanie antybiotykoterapii odbywało się pod ścisłą kontrolą weterynaryjną.

Poza stosowanie antybiotyków kluczowe w trakcie leczenia ptaków jest również utrzymanie odpowiednich warunków w kurniku, które w znacznym stopniu mogą przyczynić się do zminimalizowania ryzyka rozprzestrzeniania się choroby. Ważne jest również to, aby w momencie wykrycia mykoplazmozy natychmiast rozpocząć leczenie wszystkich ptaków, nawet tych, które nie wykazują objawów, ponieważ mogą one być nosicielami bakterii.

Równie ważne jest również to, aby po leczeniu antybiotykami regularnie stosować działania profilaktyczne, które mają zapobiec ponownym infekcjom. Dzięki prawidłowej profilaktyce możemy znacznie zwiększyć odporność naszego stada na bakterie i wirusy i zapobiec tym samym stratom ekonomicznym. Hodowcy powinni być szczególnie świadomi tego, że Mykoplazmoza to poważna choroba, którą nie zawsze wyleczymy antybiotykoterapią, dlatego warto przygotować kurnik i stado tak, aby nie rozwijały się w nim drobnoustroje chorobotwórcze.

Jak zapobiegać Mykoplazmozie?

Jest wiele sposobów, które skutecznie zapobiegają rozwojowi wielu chorób, w tym Mykoplazmozie, jednak najlepsze efekty przynosi skrupulatne dbanie o higienę budynku inwentarskiego i otoczenie wokół niego. Oczywiście, że w momencie pojawienia się choroby wśród naszego stada sięgniemy po antybiotyki, które w większości przypadków pomogą i uratują naszą hodowlę, ale trzeba pamiętać, że skuteczne zapobieganie mykoplazmozie opiera się głównie na profilaktyce.

Szczepienia stanowią istotny element strategii zapobiegania Mykoplazmozie. Wprowadzenie szczepień może pomóc w redukcji nasilenia choroby w stadzie. Szczepionki przeciwko mykoplazmozie są dostępne i powinny być podawane zgodnie z zaleceniami weterynaryjnymi. Regularne aktualizacje programu szczepień, uwzględniające ewentualne zmiany w warunkach hodowlanych lub nowe szczepy mykoplazm, są kluczowe dla utrzymania skuteczności tej formy ochrony. Wprowadzenie szczepień jako elementu programu profilaktycznego jest ważnym krokiem w minimalizowaniu ryzyka zakażenia mykoplazmozą.

Profilaktyka obejmuje wprowadzenie środków mających na celu minimalizację ryzyka zakażenia. Wprowadzenie zdrowych ptaków do stada, regularne badania weterynaryjne, oraz izolacja nowych przyjętych ptaków przed dodaniem do ogólnego stada to kluczowe działania profilaktyczne. Dodatkowo, należy monitorować ogólne zdrowie stada i reagować natychmiast na wszelkie nieprawidłowości.

Regularna dezynfekcja kurników jest kluczowa dla zapobiegania rozwojowi mykoplazmozy. Powierzchnie, klatki, podłogi i urządzenia powinny być regularnie czyszczone i dezynfekowane, aby eliminować potencjalne źródła zakażenia. Stosowanie środków dezynfekcyjnych zatwierdzonych do użytku w hodowli drobiu jest istotne. Najbardziej skutecznymi środkami do dezynfekcji są preparaty, takiej jak Virkon S i Sandezia, które skutecznie oczyszczają i zmniejszają ryzyko ponownego pojawienia się infekcji.

Utrzymanie czystości w kurnikach jest kluczowe dla zapobiegania rozwojowi chorób. Usuwanie martwych ptaków, regularne czyszczenie podłogi i zagęszczenia, oraz utrzymanie porządku w środowisku hodowlanym pomaga ograniczyć rozwój mykoplazm.

Zapewnienie optymalnych warunków środowiskowych, takich jak odpowiednia temperatura, wilgotność i wentylacja, jest kluczowe dla utrzymania zdrowia ptaków. Nieprawidłowe warunki mogą osłabić układ odpornościowy ptaków, co zwiększa podatność na zakażenia.

Wprowadzenie środków bioasekuracyjnych, czyli procedur mających na celu ograniczenie ryzyka przenoszenia chorób do gospodarstw, jest kluczowym elementem zapobiegania mykoplazmozie. Obejmuje to ograniczenie dostępu osób i pojazdów do obszaru hodowli, stosowanie odzieży ochronnej, oraz dezynfekcję obuwia. Ważne jest również stosowanie bram i mat dezynfekcyjnych, które dzięki swojej skuteczności wspomagają proces ochrony stada przed chorobami i doskonale chronią obszar hodowli przed bakteriami i wirusami z zewnątrz.

Wprowadzenie odpowiednich suplementów diety, takich jak witaminy i probiotyki, może wspomóc zdrowie układu odpornościowego ptaków. Witaminy, zwłaszcza witamina C i D, mogą wzmacniać odporność, podczas gdy probiotyki wspierają zdrową florę bakteryjną jelit, co ma korzystny wpływ na układ odpornościowy.

Jakie witaminy dla kur?

Wspomaganie zdrowia kur poprzez odpowiednią suplementację witamin i minerałów jest kluczowe dla osiągnięcia optymalnej wydajności hodowlanej.

• AMYTOX to innowacyjny dodatek zwalczający mykotoksyny w paszach. Skład tego produktu został starannie opracowany, aby skutecznie neutralizować potencjalnie szkodliwe działanie grzybów i ich toksyn. AMYTOX w 5 kg jest praktycznym rozwiązaniem do małych partii paszy.
• Suplement diety Suplexan Allium to kolejny istotny składnik w dbaniu o zdrowie kur. Ten preparat jest oparty na naturalnych ekstraktach roślinnych, w tym czosnku, który znany jest ze swoich właściwości antybakteryjnych i immunostymulacyjnych. Suplexan Allium działa jako wsparcie dla układu immunologicznego kur, pomagając w utrzymaniu ich zdrowia w trudnych warunkach hodowlanych.
• Pulmo-Max to produkt skoncentrowany na wsparciu dróg oddechowych u kur. Jego specjalna formuła zawiera składniki wspomagające zdrowie układu oddechowego, co jest kluczowe w utrzymaniu ogólnej kondycji ptaków. Pulmo-Max działa jako profilaktyczne wsparcie, redukując ryzyko wystąpienia infekcji układu oddechowego, co jest szczególnie ważne w przypadku kur hodowlanych.

Zastosowanie tych specjalistycznych produktów, takich jakAMYTOX, Suplexan Allium i Pulmo-Max, wspólnie tworzy kompleksowy program suplementacji, zapewniający ptakom niezbędne składniki odżywcze dla ich zdrowia i wydajności.

Mykoplazmoza to złożona i trudna do zwalczenia choroba, która generuje poważne straty w hodowli drobiu. Skuteczna profilaktyka, obejmująca szczepienia, monitorowanie stad, utrzymanie wysokich standardów higieny oraz zastosowanie odpowiednich suplementów, dodatkowo stanowi klucz do zapobiegania rozprzestrzenianiu się tej bakteryjnej infekcji. Regularne leczenie antybiotykami, przy odpowiednim monitorowaniu i badaniach diagnostycznych, wspomaga utrzymanie zdrowia stad drobiu. Wdrożenie kompleksowych działań zapobiegawczych stanowi kluczowy element zrównoważonej produkcji drobiu, minimalizując straty ekonomiczne i wspierając ogólną wydajność hodowli.