Kokcydioza kur. Jak zwalczyć krwawą biegunkę?

Kokcydioza to choroba drobiu wywołana przez pasożytnicze pierwotniaki z rodzaju Eimeria. Stanowi poważne wyzwanie dla hodowców kur, mając negatywny wpływ na efektywność hodowli. Choroba ta dotyka najczęściej kur utrzymywanych w chowie ściółkowym, ale może się nią również zarazić każdy gatunek drobiu domowego. Kokcydioza przyczynia się do pogorszenia produktywności hodowli, powodując tym samym straty finansowe. Dodatkowo choroba ta w znacznym stopniu oddziałuje na zahamowaniu przyrostów dziennych kur i może również stwarzać problemy wiążące się z nieśnością jaj. Kokcydioza u starszych osobników może przebiec bezobjawowo, ale nieleczona choroba powoduje śmierć całego stada wykluczając ptaki, które nabrały na nią odporności.

Hodowla zwierząt gospodarskich to nie tylko karmienie i zapewniania odpowiednich warunków bytowych, ale również odpowiednia profilaktyka i walka z wieloma chorobami stada. Spore znaczenie w trakcie prowadzenia hodowli odgrywa również wiedza i doświadczenie hodowcy, które pomogą zauważyć zmiany w wyglądzie i zachowaniu zwierząt i bezzwłocznie skonsultować się ze specjalistą, aby ustrzec swoje stado przed chorobami powodującymi spadek produktywności stada. Warto wiedzieć jak przestrzec się przed wieloma infekcjami, dlatego w tym obszernym artykule zgłębimy wszelkie aspekty związane z kokcydialnym zakażeniem u kur, obejmując źródła zakażenia, czynniki sprzyjające rozwojowi choroby, objawy, metody diagnozy, skuteczne leczenie, oraz kluczowe strategie profilaktyki.

Skąd bierze się kokcydioza?

Kokcydioza rozwija się poprzez działanie pierwotniaków pasożytów Eimeria, które bytują w przewodzie pokarmowym ptaków. Pasożyty te bardzo szybko przenoszą się z zarażonych osobników na zdrowe kury poprzez stadium rozwojowe pierwotniaka, czyli oocysty wydalane wraz z kałem chorych ptaków, które trafiają na ściółkę. Poprzez taki sposób roznoszenia tych pierwotniaków z łatwością przedostają się one do wody lub paszy skąd bez trudu trafiają do przewodu pokarmowego nowych żywicieli, czyli zdrowych ptaków. Rozwojowi pasożytów sprzyja również słabej jakości pasza, która w swoim składzie zawiera zbyt małą ilość witamin i minerałów. Niedobory składników odżywczych znacznie zmniejszają odporność kur i zwiększają oraz przyśpieszają ryzyko szybkiego zarażenia się zdrowych osobników tym pierwotniakiem. Ponadto warto zwrócić uwagę również na zbyt duże zagęszczenie i złe warunki hodowlane, które również stanowią zagrożenie dla zdrowia zwierząt.

Kury mogą zarazić się kokcydiozą nie tylko poprzez spożycie oocyst znajdujących się w ściółce, wodzie lub paszy. Źródłem rozprzestrzeniania się kokcydiozy mogą być też gryzonie, owady, kurz lub dzikie ptaki. Kokcydia charakteryzują się odpornością na działanie środków dezynfekcyjnych, ale można pozbyć się ich ze swojej hodowli bez problemu, ponieważ giną w temperaturze powyżej 37⁰C.

Kokcydioza może rozprzestrzeniać się również w sytuacji spadku odporności kur spowodowanej, np. złymi warunkami mikroklimatycznymi lub niedoborami witamin. Według danych podawanych przez specjalistów wynika, że najmniejsza zachorowalność na kokcydiozę występuje w chowie klatkowym, w którym kury nie mają kontaktu ze swoimi odchodami.

Co sprzyja rozprzestrzenianiu się kokcydiozy?

Warunki hodowlane mają kluczowe znaczenie dla rozwoju kokcydiozy. Zbyt duża obsada kur, słaba wentylacja, nadmierna wilgotność oraz wysoka temperatura sprzyjają rozprzestrzenianiu się choroby. System ściółkowy, chociaż powszechnie stosowany, stwarza środowisko sprzyjające rozwojowi oocyst. Młode kurczęta są szczególnie podatne na ostrzejsze objawy kokcydiozy, co należy uwzględnić w zarządzaniu hodowlą.

Czym objawia się kokcydioza u kur?

Kokcydioza to wbrew pozorom łatwa do zdiagnozowania choroba. Podstawowymi objawami ostrej i przewlekłej kokcydiozy jest uporczywa i śluzowata biegunka, w której może wystąpić krew. Ponadto to kury są nastroszone i zbijają się w grupy a przewlekle chore ptaki stają się podatne na inne infekcje bakteryjne i wirusowe. Dodatkowymi objawami kokcydiozy jest utrata apetytu, ospałość, niska nieśność i słabe przyrosty.

Objawy kokcydiozy zwykle pojawiają się po 3-6 tygodniach od momentu zarażenia, a pierwsze oznaki choroby można dostrzec już w 7 dniu infekcji, w którym rozpoczyna się proces uszkadzania nabłonka jelit. Uszkodzenia jelit u kur skutkują poważnym problemem związanym z wchłanianiem się składników pokarmowych oraz zaburzeniami równowagi wodno-elektrolitowej organizmu. Warto wiedzieć również, że jeśli w naszej hodowli mamy do czynienia z ostrą formą kokcydiozy to niższa nieśność trwa nawet 6 tygodni, co w tym przypadku niesie za sobą poważne straty ekonomiczne.

Po upływie kilku dni od rozpoczęcia choroby u odpornych na kokcydiozę kur objawy mogą ustąpić samoczynnie, natomiast nieleczona choroba występująca u zarażonych kur zazwyczaj prowadzi do śmierci. Aby potwierdzić, to że przyczyną śmierci osobników była kokcydioza trzeba wykonać parazytologiczne badanie mikroskopowe kału kur lub zeskrobin z jelit. Aby w pełni rozpoznać chorobę niezbędne są badania sekcyjne padłych kur.

Jak leczyć kokcydiozę u kur?

Leczenie kokcydiozy opiera się głownie na lekach kokcydiostatycznych. Kluczowe w trakcie leczenia kokcydiostatykami jest to, aby można było je w łatwy sposób wymieszać z paszą oraz aby były dawkowane w odpowiednich ilościach. Dodatkowo, aby ochronić kury zarażone kokcydiozą stosuje się szczepienia ochronne, leki weterynaryjne i dodatki paszowe, które zazwyczaj są ziołowe z dodatkiem czosnku, szałwii i tymianku. W hodowli, w której wykryto kokcydiozę warto przeprowadzić również dezynfekcję pomieszczeń.

Skuteczne preparaty dezynfekcyjne, które można wykorzystać do dezynfekcji kurnika lub budynku inwentarskiego:

• Sandezia to środek przeznaczony do suchej dezynfekcji kurników i budynków inwentarskich, który charakteryzuje się wysoką skutecznością w zwalczaniu wirusów, bakterii, pasożytów i grzybów. Sandezia skutecznie osusza ściółkę, zmniejsza liczebność insektów i wzmacnia odporność zwierząt. Dodatkowo środek ten jest łatwy w użytku, wystarczy posypać go na ściółkę.
• Virkon S ma silne działanie bakteriobójcze, wirusobójcze i grzybobójcze. Preparat ten doskonale sprawdza się nie tylko do dezynfekcji kurników i budynków inwentarskich, ale również do nasączania mat dezynfekcyjnych. Virkon S jest łatwy w użyciu, można nanieść go poprzez mycie, wycieranie lub oprysk.
• Fumagri Opp to świeca dymna, która ma działanie grzybobójcze i bakteriobójcze. Świeca dymna przeznaczona jest do dezynfekcji powierzchni i powietrza w budynkach inwentarskich. Dodatkowo Fumagri charakteryzuje się szerokim spektrum działania umożliwiając hodowcom łatwą w wykonaniu suchą dezynfekcję.

Profilaktyka Kokcydiozy u Kur

Profilaktyka w trakcie walki z kokcydiozą u kur jest szczególnie ważna aby ograniczyć ryzyko rozprzestrzenienia się choroby i zminimalizować straty. Ważna jest przede wszystkim:

1. Dezynfekcja - Właściwa dezynfekcja pomieszczeń, sprzętu i narzędzi jest kluczowa, aby zminimalizować obecność oocyst i ograniczyć ryzyko zarażenia stada drobiu. Dezynfekcja stanowi istotny element ogólnej strategii profilaktyki kokcydiozy, wpływając na eliminację pasożytów z otoczenia hodowlanego i zapewniając zdrowsze warunki dla drobiu.
2. Odpowiednie Zarządzanie Obsadą - w hodowli drobiu jest kluczowe dla skutecznej profilaktyki kokcydiozy. Poprzez kontrolowanie liczby ptaków, unikanie przeciążenia środowiska i dostosowywanie obsady do wieku ptaków, hodowcy mogą minimalizować ryzyko zakażeń kokcydiozą i utrzymać zdrowe stado drobiu.
3. Higiena i wentylacja - są kluczowe w profilaktyce kokcydiozy u drobiu. Regularne sprzątanie pomieszczeń hodowlanych zapobiega rozprzestrzenianiu oocyst kokcydii, minimalizuje stres środowiskowy i utrzymuje zdrowe warunki hodowlane. Odpowiednia wentylacja dostarcza świeżego powietrza, eliminuje wilgoć i zanieczyszczenia, co pomaga zapobiegać rozwojowi kokcydii. Dezynfekcja jest także istotna w eliminowaniu źródeł zakażenia, a skuteczna eliminacja oocyst pomaga uniknąć nawrotów choroby.
4. Montaż siatek - Siatki te pełnią funkcję fizycznej bariery, uniemożliwiając dostęp potencjalnym nosicielom kokcydii do obszarów hodowlanych. Owady i gryzonie mogą przenosić oocysty kokcydii, dlatego ich odsunięcie z terenu hodowlanego ogranicza ryzyko zakażenia. Wprowadzenie tej profilaktycznej metody pomaga w utrzymaniu czystości w otoczeniu, co z kolei minimalizuje ryzyko wystąpienia kokcydiozy w stadzie drobiu.
5. Zrównoważona Dieta - Dostarczając niezbędnych składników odżywczych, witamin i minerałów poprzez odpowiednią dietę, wspieramy silny układ immunologiczny, który jest kluczowy w zapobieganiu infekcjom. Odpowiednie żywienie pomaga utrzymać zdrową florę bakteryjną w przewodzie pokarmowym, minimalizuje stres i wspomaga optymalny rozwój układu trawiennego, co zwiększa odporność ptaków na kokcydiozę. Dlatego dieta pełnowartościowa jest istotnym elementem strategii profilaktycznych przeciwko tej chorobie.
6. Szczepienia i Kokcydiostatyki - Szczepienia dostarczają ptakom odporność na konkretne szczepy kokcydii, co skutecznie zapobiega rozwojowi choroby. Kokcydiostatyki to substancje chemiczne dodawane do karmy lub wody, które hamują rozwój pierwotniaków w przewodzie pokarmowym ptaków, zapobiegając tym samym infekcjom. Kombinacja tych metod zwiększa skuteczność ochrony przed kokcydiozą, minimalizuje straty w stadzie i wspiera zdrowie ogólne ptaków.
7. Stosowanie mat dezynfekcyjnych - odgrywa kluczową rolę w profilaktyce przeciwko kokcydiozie, zwłaszcza w kontekście hodowli drobiu. Kokcydioza może szybko rozprzestrzeniać się między ptakami, zwłaszcza w warunkach stacjonarnych, gdzie kontakt między zwierzętami jest częsty. Maty dezynfekcyjne umieszczone przy wejściach do obiektów hodowlanych pomagają w redukcji przenoszenia zarodników kokcydii z zewnątrz do środowiska hodowlanego. Zapewniają one skuteczną dezynfekcję stóp personelu oraz innych potencjalnych źródeł zakażenia, co przyczynia się do minimalizacji ryzyka zakażenia stada, wpisując się w skuteczną strategię zapobiegania rozprzestrzenianiu się kokcydiozy.

Jaki lek na kokcydiozę u kur?

W dziedzinie hodowli zwierząt, zwłaszcza drobiu, kontrola kokcydiozy jest niezwykle istotna dla utrzymania zdrowego stada. Kokcydioza, wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Eimeria, może prowadzić do znaczących strat gospodarczych i problemów zdrowotnych wśród ptaków. W związku z tym hodowcy często sięgają po różne środki zaradcze, aby skutecznie zwalczyć tę chorobę.

• Kokcidin to preparat przeciwko kokcydiozie, który polecany jest dla wszystkich hodowców. Preparat ten może zmniejszyć śmiertelność zwierząt, zmniejszyć podatność kur na infekcje bakteryjne oraz poprawić apetyt zwierząt. Ponadto Kokcidin korzystnie wpływa na efektywność odchowu i upierzenie drobiu.
• ACIDOMID to skuteczny zakwaszacz, który zapobiega pleśni i kokcydiozie. Preparat ten zawiera kwasy organiczne, które wspomagają trawienie i wchłanianie substancji odżywczych. Ponadto ACIDOMID konserwuje i stabilizuje wodę pitną dla zwierząt.
• Kokcidin Farmerski to preparat zapobiegający kokcydiozie. Środek ten został opracowany na bazie naturalnych ekstraktów, które charakteryzują się działaniem bakteriostatycznym i immunostymulującym. Kokcidin farmerski w znacznym stopniu przyczynia się do podwyższenia odporności kur na choroby.

Czy człowiek może zarazić się kokcydiozą?

Kokcydioza jest chorobą, która najczęściej występuje u zwierząt, jednak może dojść do zarażenia człowieka. Głównymi przyczynami infekcji u ludzi są:

• Produkty mięsne zawierające oocysty i poddane złej obróbce cieplnej,
• Źle umyte warzywa i owoce,
• Zakażona woda,
• Kontakt z przedmiotami, na których znajdują się resztki odchodów zwierząt zarażonych kokcydiozą,
• Nieodpowiednia higiena dłoni.

U ludzi występowanie tej choroby objawia się głównie wodnistą biegunką oraz nagłymi, napadowymi skurczami i boleściami brzucha. Ponadto w przypadku zarażenia kokcydiozą podejrzanymi objawami jest również: ból głowy, osłabienie i znużenie, bóle mięśni, nudności i utrata apetytu.

Kokcydioza u ludzi przebiega bez objawów gorączki, a badanie stolca wykazuje występowanie śluzu. Warto wiedzieć, że choroba ta u osób o słabej odporności może prowadzić do niedożywienia, spadku masy ciała i ogólnego wyniszczenia organizmu.

Co na wzmocnienie dla kur?

Wzmacnianie zdrowia kur jest kluczowym elementem utrzymania skutecznej hodowli drobiu. Odpowiednia opieka nad ptakami nie tylko wpływa korzystnie na ich ogólny stan zdrowia, ale także przekłada się na lepszą wydajność stada. Dbanie o wzmocnienie kur obejmuje szereg praktyk i środków, które mają na celu zminimalizowanie ryzyka wystąpienia chorób, poprawę odporności oraz zapewnienie optymalnych warunków środowiskowych.

Wysokiej jakości środki witaminowe i preparaty zakwaszające oraz pożywne pasze mogą w znacznym stopniu przyczynić się do poprawy kondycji i odporności kur. Ponadto to, dzięki regularnym stosowaniu preparatów witaminowych jesteśmy w stanie zminimalizować ryzyko zachorowania stada. Dzięki odpowiednim środkom bogatym w substancje odżywcze możemy również wspomóc proces rekonwalescencji kur po przebytych chorobach, wzmacniając jednocześnie ich odporność.

Aby wzmocnić kury warto wyposażyć się w odpowiednie środki i preparaty:

• Witaminy dla drobiu do paszy Nutraminka NUTRENA - to wysokiej jakości uzupełniająca i mineralna mieszanka paszowa, która wzbogaca paszę w witaminy i minerały niezbędne do prawidłowego rozwoju i wzrostu drobiu. Dzięki zawartym w mieszance kompleksowi witamin jesteśmy w stanie znacznie poprawić odporność kur na choroby.
• Witaminy Polfamix A+Z - to zestaw witamin dla drobiu w formie proszku, który przeznaczony jest do rozpuszczenia w wodzie. Proszek ten charakteryzuje się znaczną poprawą kondycji fizycznej i ogólnego zdrowia stada.
• HYDROVIT E+SE - to uniwersalny środek na bazie selenu i witaminy E, który dedykowany jest do poprawy kondycji fizycznej zwierząt. Preparat ten stosuje się po przebytych chorobach oraz w momencie, w którym zwierzęta narażone są na stres. Dzięki temu roztworowi jesteśmy w stanie zapewnić naszej hodowli spokój i komplet witamin oraz składników mineralnych niezbędnych do prawidłowej rekonwalescencji po przebytej infekcji.
• DUOLAC - to preparat z żywymi kulturami bakterii, który przyczynia się do odbudowy flory bakteryjnej. Środek ten stosuje się w szczególności po przebytych biegunkach. Zawarte w preparacie DUOLAC bakterie produkują kwas mlekowy oraz inne związki, które przyczyniają się do produkcji korzystnych dla organizmy bakterii. DUOLAC skutecznie wspiera odbudowę mikroflory jelitowej, która uległa uszkodzeniu w trakcie infekcji.
• Baracid P - to zakwaszacz do paszy i wody , który posiada bogaty skład skoncentrowany na mieszance z przewagą kwasów. Preparat ten charakteryzuje się tym, że zmniejsza ilość namnażania bakterii, obniża wartość Ph w żołądku, zwiększając tym samym przyswajalność pokarmu oraz pobudza apetyt zwierząt i poprawia walory smakowe paszy lub wody.

Kokcydioza to poważna choroba, która może wpłynąć na produkcję drobiu. Zrozumienie jej źródeł, objawów, metod diagnostycznych, leczenia i profilaktyki jest kluczowe dla utrzymania zdrowego stada. W przypadku podejrzenia kokcydiozy, należy skonsultować się z weterynarzem w celu ustalenia skutecznej terapii. Profilaktyka, oparta na dbałości o higienę, skutecznym zarządzaniu obsadą i stosowaniu odpowiednich środków, jest kluczowym elementem minimalizacji ryzyka zakażenia oraz utrzymania zdrowego i wydajnego stada kur.